FEDERALE OVERHEIDSDIENST BINNENLANDSE ZAKEN

9 JANUARI 2003. - Omzendbrief PLP 30 - inzameling van morfologische gegevens

Aan Mevrouw en Heren Provinciegouverneurs, Aan Mevrouw de Gouverneur van het Administratief Arrondissement Brussel-Hoofdstad, Aan de Dames en Heren Burgemeesters, Ter informatie : Aan de Dames en Heren Procureurs-generaal, Aan de Heer Procureur-Federaal, Aan de Commissaris-Generaal van de Federale Politie, Aan de Voorzitter van de Vaste Commissie van de Gemeentepolitie, Aan de Directeur-Generaal van de Algemene Directie Veiligheids- en Preventiebeleid, Aan de Dames en Heren Arrondissementscommissarissen, Mevrouw de Gouverneur, Mijnheer de Gouverneur, 0. Inleiding Sinds 1990 gebeurt er een jaarlijkse inzameling van de morfologische gegevens van alle politiediensten van het land.Aanvankelijk was de morfologische gegevensinzameling erop gericht om een instrument uit te werken dat zou toelaten gegevens op een gelijkvormige en gecoördineerde manier voor de drie voormalige politiediensten (Gemeentepolitie, Rijkswacht en Gerechtelijke Politie bij de Parketten) in te zamelen. Ingevolge de politiehervorming en de inplaatsstelling tijdens 2001 en 2002 van de politiezones, is er geen bevraging geweest in 2001. Gezien het om een overgangsjaar ging, zal het jaar 2001 nergens als referentiejaar voorkomen. Het gevaar bestaat dan immers dat men gemengde gegevens krijgt vanuit zowel de oude als de nieuwe structuur van de politiediensten.

De bevragingen werden in het verleden georganiseerd door de Algemene Politiesteundienst (APSD). Intussen is deze dienst opgegaan in de Federale Politie en staat de « Directie van de relaties met de lokale politie (CGL) » in voor de inzameling en de exploitatie van de morfologische gegevens van de lokale politiediensten.

Het politiebeleid vereist een voortdurende aandacht. Een optimale informatievoorziening is onontbeerlijk om de politiezones toe te laten hun opdrachten van ordehandhaving, hulp en bijstand aan de bevolking en voorkoming, beheersing en bestrijding van criminaliteit en andere veiligheidsproblemen zo effectief en efficiënt mogelijk waar te maken.

Het beschikken over dergelijke informatie is tevens essentieel voor de politiebeleidsverantwoordelijken (ongeacht het niveau), willen zij de organisatieontwikkeling op beleids- en beheersmatig vlak optimaliseren.

Ook de inzameling zelf is voortdurend in evolutie, zowel in haar vormgeving als naar de inhoud en de gebruikte methodologie. De noodzaak aan uniforme en gestandardiseerde statistieken als basismateriaal blijft bestaan maar de politiehervorming heeft er toe geleid dat de doelstellingen en de werkwijze achter de morfologische gegevensinzameling zich dienen aan te passen. 1. Doelstellingen Waar voorheen het accent meer lag louter op het verschaffen van gecoördineerde gegevens voor de drie voormalige politiediensten, richt de Morfologische gegevensinzameling zich nu meer op de analyse van de ingezamelde gegevens. De ingezamelde gegevens moeten in eerste instantie de bevoegde overheden en iedereen die betrokken is bij politiële materies de mogelijkheid bieden om een betrouwbare foto op te maken van het Belgische politielandschap met een Geïntegreerde Politiedienst gestructureerd op twee niveaus.

Het instrument moet niet alleen de administratieve en gerechtelijke overheden nauwkeurig informatie verschaffen omtrent de omvang, de infrastructuur en de organisatie van de politiediensten. Meer dan ook is het de bedoeling om de (analyse van) gegevens aan te wenden in de beleidsvoorbereidende, -bepalende, -opvolgende en evaluerende werkzaamheden van de politiediensten.

In dit kader wens ik elk jaar opnieuw, op het moment dat de politiebeleidsplannen en de politiebegrotingen zijn goedgekeurd, een systematische jaarfoto van de lokale politie-organisatie te nemen. Met deze grootschalige morfologische inzameling worden niet alleen vergelijkingen in de ruimte maar ook in de tijd mogelijk. 2. Specifieke doelstellingen en aanwending van de gegevens 2.1. Voor de lokale politie De morfologische gegevensinzameling is naast de politiebegroting en het zonaal veiligheidsplan één van de drie beleidsdocumenten voor de lokale politie. De eerste begunstigde gebruikers zijn de politiezones zelf. Zij kunnen beschikken over pertinente en transparante beleids- en beheersinformatie over de eigen organisatie (personeel, middelen, organisatie en diensten). Het aanwenden en analyseren van deze morfologische gegevens moet het lokaal niveau toelaten de effectiviteit en de efficiëntie van de lokale politieorganisatie te optimaliseren en aldus de rendabiliteit te verhogen.

De meerwaarde aan informatie verkregen door het gebruik van een precies, volledig en systematisch gehanteerd instrument zal de politiezones de gelegenheid geven zich beter te situeren binnen het politiesysteem. Het laat toe vergelijkingen te maken, informatie uit te wisselen en de communicatie tussen de verschillende zones, de gedeconcentreerde diensten van de federale politie (coördinatie & steundiensten en gerechtelijke diensten van de arrondissementen) en met de administratieve diensten van mijn departement te optimaliseren.

Het resultaat hiervan bestaat uit een efficiëntere communicatie die de rationele beleidsvoering (preventie, repressie en nazorg) van de veiligheids- en criminaliteitsfenomenen en van de politieorganisatie mogelijk maakt.

Het bestaan van een juist ingevuld document betekent in ieder geval een belangrijke rationalisatie van de administratieve werklast. Het is een instrument om te vermijden dat identieke gegevens herhaaldelijk opgevraagd worden in het kader van officiële vragen met het oog op algemene beleidskwesties door de politiële en administratieve autoriteiten. 2.2. Voor de federale politie Het nut van een betrouwbaar en precies instrument, dat zal toelaten een correct algemeen beeld te krijgen van de aard en de organisatie van de politiezones, moet allicht niet meer worden aangetoond. Zeker in een geïntegreerd politielandschap waar de diensten van de federale politie een steun moeten verlenen aan de lokale politie is het noodzakelijk dat ook zij over gegevens beschikken van deze lokale politiediensten. Om te vermijden dat zij elk voor zich de gegevens van de lokale politiediensten opvragen, wil ik met deze bevraging de voor hen beleids- en beheersrelevante gegevens mee opnemen in de bevraging.

Het is dan ook duidelijk dat de federale politiediensten toegang krijgen tot de ingezamelde gegevens. 2.3. Voor de federale overheden De informatie over de organisatie van de Belgische politiediensten komt ook ten goede aan de verschillende overheden. Het zal de bestuurlijke overheden in staat stellen om een gecoördineerd beleid te voeren voor het totale politieapparaat.

Op federaal niveau hebben veel van de morfologische gegevens gefungeerd als basismateriaal in het kader van de politiehervorming.

Deze eerste bevraging van de politiezones binnen het nieuwe politiebestel zullen opnieuw basismateriaal opleveren, specifiek in het kader van de evaluatie van de politieorganisatie die zal plaatsvinden in de loop van 2003. 2.4. Voor derden Vanuit het ingezameld materiaal kunnen globale overzichtstaten opgemaakt worden van verschillende aspecten van het Belgisch politielandschap. Deze kunnen op ruimverspreide en informerende basisdragers beschikbaar worden gesteld aan het grote publiek.

De ingezamelde statistieken vormen een uniform en gestandaardiseerd basismateriaal dat bruikbaar is voor wetenschappelijk onderzoek omtrent politiële vraagstukken. Wetenschappelijke onderzoekers besteden immers veel tijd aan de garing van elementair basismateriaal inzake de werking van de politiediensten, bestemd voor de analyse van tendensen van de criminaliteit in België. 3. De inzamelingsprocedure voor de lokale politie (politiezones) Gezien de politiehervorming is het gehele proces van gegevensinzameling herdacht en herschreven. 3.1. Lokale versus federale morfologische gegevens Gezien de structurering van de geïntegreerde politie op twee niveaus zal de gegevensinzameling eveneens onderscheiden gebeuren voor de twee niveaus. Er wordt één enkele inzameling gehouden maar op basis van twee vragenlijsten. De politiezones ontvangen een « Morfologische vragenlijst : informatie over het lokale niveau » en de federale entiteiten ontvangen een « Morfologische vragenlijst : informatie over het federale niveau ». Beide vragenlijsten zijn opgesteld volgens de functionaliteiten die op respectievelijk het lokale en het federale niveau van toepassing zijn. 3.2. Referentiedatum 31 december Niet alleen omwille van het feit dat het belangrijk is om vaste referentiedatum te hebben in functie van vergelijkingen in de tijd, maar ook omdat op die datum de lokale politieplannen en -politiebegrotingen zijn goedgekeurd, dient de vragenlijst een beeld te geven van de situatie op 31 december, referentiedatum van de bevraging. Bijkomend hebben « sommige » gegevens immers het voorbije kalenderjaar als referentieperiode. Ook vergelijkingen met het verleden waar de referentiedatum eveneens vastgesteld werd op 31 december worden op deze manier eenvoudiger. 3.3. Vragenlijst en handleiding op papier versus op elektronische drager Aan de gouverneurs vraag ik om de vragenlijst en de handleiding te verdelen aan de lokale politiediensten. Ik laat u Mevrouw, Mijnheer de Gouverneur, de keuze om de vragenlijst en de handleiding enerzijds op papier én op elektronische drager te verspreiden; anderzijds de lokale politiediensten er op te wijzen dat de vragenlijst en de handleiding downloadbaar zijn via de website www.info-zone.be.

Bedoeling is dat elke politiezone beschikt over een elektronische vragenlijst in Excel-formaat. De elektronische manier van werken beantwoordt niet alleen aan de hedendaagse normen inzake informatievergaring, maar is vooral gebruiksvriendelijker en minder belastend dan de oude manier van werken met papieren vragenlijsten. De gegevens worden nu direct op elektronische drager ingebracht, die onmiddellijk de gebruikers attent maakt op logische fouten in de gegevens.

De gebruikte software is algemeen verspreid, vereist geen specifieke voorkennis en is beschikbaar op de meeste PC's. Entiteiten die problemen hebben met de gebruikte software kunnen op eenvoudige vraag de vragenlijst in een ander formaat ter beschikking gesteld krijgen.

Samen met de elektronische vragenlijst krijgen de politiezones een verklarende handleiding die toelichtingen bezorgt over het doel van de vragenlijst en bijkomende verklaring geeft over de correcte manier van invullen van de vragenlijst en een aantal gebruikte begrippen. 3.4. Overmaking van de ingevulde vragenlijst De vragenlijst dient zowel elektronisch als op papier te worden overgemaakt: De elektronisch ingevulde vragenlijst wordt in de politiezone afgedrukt op papier. De ingevulde papieren versie wordt voor de lokale politie ondertekend door de zonechef, de burgemeester in de monocommunale politiezones of door de voorzitter van het politiecollege in de pluricommunale politiezones en door de persoon die de vragenlijst elektronisch heeft ingevuld.

De ingevulde elektronische versie dient samen met de gehandtekende papieren versie aan CGL-Morfologie bezorgd te worden vóór 30 januari van het jaar volgend op de referentiedatum. De elektronische versie kan op diskette met de post overgemaakt worden of kan per e-mail doorgestuurd worden naar volgend e-mailadres: zpzteam.ap@mibz.fgov.be 4. Exploitatie van de gegevens De verwerking van de gegevens gebeurt door CGL-Morfologie.Zij maken : - globale geografische overzichten: overzichten op niveau van het land, de provincies, de gerechtelijke arrondissementen en de politiezones; - steekfiches per zone : overzicht van de basisgegevens per politiezone - partiële rapporten : rapportering van de ingezamelde cijfers in tabelvorm voor een bepaald thema - thematische analyses : rapportering met analyse van de ingezamelde cijfers voor een bepaald thema Deze eindproducten zullen via de website ter beschikking gesteld worden. Tevens blijft de dienst morfologie het ganse jaar door bereikbaar om een antwoord te formuleren op punctuele vragen in verband met de morfologie van de politiediensten. Hierdoor zullen de zones ontlast worden van vragen of enquêtes van diverse instanties en/of instellingen.

Ik wens er U zeer nadrukkelijk op te wijzen dat deze gegevens de officiële gegevens zijn, die zullen gebruikt worden bij het administratieve beheer.

Ik verzoek U, Mijnheer de Gouverneur, er persoonlijk voor te zorgen dat de burgemeesters en de korpsoversten onverwijld van deze omzendbrief in kennis worden gesteld.

Gelieve, Mevrouw, Mijnheer de Gouverneur, de datum waarop deze omzendbrief in het Belgisch Staatsblad wordt bekendgemaakt, in het bestuursmemoriaal te willen vermelden.

De Minister, A. DUQUESNE

Voor de raadpleging van de voetnoot, zie beeld

begin

Publicatie : 2003-01-21 Numac : 2003000016