FEDERALE OVERHEIDSDIENST JUSTITIE

24 DECEMBER 2008. - Omzendbrief betreffende het opmaken van de lijsten van gezworenen

Aan Dames en heren Provinciegouverneurs, Ik vestig uw aandacht erop dat in de loop van het jaar 2009 de lijsten van de gezworenen van de hoven van assisen opnieuw moeten worden opgemaakt overeenkomstig de artikelen 217 en volgende van het Gerechtelijk Wetboek.

De uitvoering van de artikelen 221, 223 en 227 van dat Wetboek wordt geregeld bij ministerieel besluit van 19 oktober 1972 (Belgisch Staatsblad van 24 november 1992) gewijzigd bij de ministeriële besluiten van 10 december 1980 (Belgische Staatsblad van 19 december 1980, erratum van 11 februari 1981), van 12 januari 1995 (Belgisch Staatsblad van 24 januari 1995) en van 2 mei 1995 (Belgisch Staatsblad van 14 juni 1995).

Hierna volgen de richtlijnen nopens de wijze waarop de gemeentelijke en provinciale lijsten in 2009 moeten worden opgemaakt.

I. Opmaken van de gemeentelijke lijsten van de gezworenen 1. De loting van de gezworenen wordt verricht door de burgemeester, bijgestaan door twee schepenen.Zij heeft in het openbaar plaats op het gemeentehuis tijdens de maand januari; de dag en het uur worden door aanplakking bekendgemaakt (zie bijlage 1 van deze omzendbrief). 2. Op de vastgestelde dag en uur worden tien in vieren gevouwen bladen met de cijfers 1 tot 0 in een bus gelegd.3. De burgemeester, bijgestaan door de twee schepenen, gaat over tot de loting.Het eerst getrokken cijfer stelt de eenheden voor; nadat hij het blaadje weer in de bus in heeft gelegd, trekt hij een tweede cijfer dat de tientallen voorstelt. Ook dit blaadje wordt in de bus gelegd.

Deze loting heeft eenmaal plaats in de provincies Antwerpen, West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant en Luik.

Zij heeft tweemaal plaats in de provincies Henegouwen, Limburg, Luxemburg, Namen, Waals-Brabant en het administratief arrondissement Brussel-Hoofdstad. 4. Luidens artikel 218 van het Gerechtelijk Wetboek worden de gezworenen bij loting aangewezen uit de laatste lijst van de in het kiezersregister ingeschreven personen opgemaakt overeenkomstig artikel 14, eerste lid, van het Kieswetboek.Artikel 14 van het Kieswetboek werd opgegeven, artikel 218 van het Gerechtelijk Wetboek dient niettegenstaande dit gelezen te worden als een verwijzing naar de lijst van de parlementskiezers opgemaakt overeenkomstig artikel 10, § 1, van het Kieswetboek.

De personen van wie het rangnummer op die lijst (van de gemeente of van elke wijk van de gemeente) eindigt op een van de aldus gevormde getallen, worden op de voorbereidende lijst van de gezworenen ingeschreven. Aan de hand van de gegevens die voorkomen op de kiezerslijst worden evenwel onmiddellijk de namen weggelaten van de personen die op 1 januari 2009 geen 30 jaar of reeds 60 jaar oud zijn.

Alleen de gelote kiezers die na 1 januari 1949 en vóór 2 januari 1979, zijn geboren komen aldus in aanmerking. 5. Naast de naam van elke persoon die op de voorbereidende lijst voorkomt wordt het rangnummer vermeld zoals het op de kiezerslijst voorkomt.6. De burgemeester laat op de voorbereidende lijst de personen schrappen die sinds het opmaken van de kiezerslijst overleden zijn of die hun burgerlijke of politieke rechten niet meer hebben. Degenen die op de kiezerslijst zijn ingeschreven maar van verblijfplaats zijn veranderd blijven evenwel op de voorbereidende lijst ingeschreven. 7. Vervolgens wordt per persoon die overblijft op de voorbereidende lijst van gezworenen een witte kaart opgemaakt overeenkomstig de bijlagen 1, 2, 3 of 4 van het ministerieel besluit van 19 oktober 1972, zoals gewijzigd bij het ministerieel besluit van 10 december 1980 (artikel 3) (Belgisch Staatsblad 19 december 1980) en bij het ministerieel besluit van 12 januari 1995 (artikel 2) (Belgisch Staatsblad 24 januari 1995). Op de voorzijde van elke kaart worden door het gemeentebestuur de vakken ingevuld betreffende de identiteit en de burgerlijke stand van de gezworenen, betreffende de datum van het nazicht in het strafregister en betreffende het rangnummer op de kiezerslijst.

Die kaarten worden samen met een begeleidende brief (zie bijlage 2 van deze omzendbrief) aan de belanghebbenden bezorgd, door tussenkomst van de gemeente-overheid. Anderzijds moeten de kaarten betreffende de personen die ingeschreven zijn op de kiezerslijst maar van verblijfplaats zijn veranderd, hun toegezonden worden door tussenkomst van de gemeente-overheid van hun nieuwe verblijfplaats.

Het past voor de inwoners van het administratief arrondissement Brussel-Hoofdstad, van de randgemeenten en van de taalgrensgemeenten, de begeleidende brief in het Nederlands en in het Frans op te stellen, op twee afzonderlijke documenten of op een document volgens het recto-verso-systeem.

Voor de inwoners uit het Duits taalgebied en van de gemeenten uit het Malmedyse worden ze in het Duits en in het Frans opgemaakt (artikelen 12, 19 en 25 van de wetten op het gebruik der talen in bestuurszaken, gecoördineerd op 18 juli 1966). Op die wijze kan elke vergissing betreffende de taal van de betrokkenen worden voorkomen.

Om dezelfde reden is het wenselijk om aan deze inwoners twee afzonderlijke kaarten te zenden en aan de betrokkenen te vragen de kaart in te vullen die in de taal van hun keuze is opgesteld. Het is dus aangewezen om de kiezer die zich bekwaam verklaart om de debatten in beide talen te volgen en diegene die geen voorkeur heeft voor een taal te verzoeken om beide kaarten in te vullen.

De belanghebbenden dienen binnen acht dagen de achterzijde van de witte kaart in te vullen en ze op de voorzijde te ondertekenen op de daartoe bestemde plaats. De kaarten worden nadien door een personeelslid van de gemeente opgehaald. 8. Op grond van de inlichtingen die werden ingewonnen laat de burgemeester uit de voorbereidende lijst van gezworen weg : 1° de personen die niet kunnen lezen of schrijven;2° de personen die de taal niet kennen die gebruikt wordt in de rechtspleging ter zitting van het Hof van Assisen bij hetwelk zij zouden worden opgeroepen om het ambt van gezworene te vervullen; 3°de leden van de Senaat, van de Kamer van Volksvertegenwoordigers, de Belgische vertegenwoordigers in het Europees Parlement, de leden van de Raad van de Duitse cultuurgemeenschap, van de provincieraden, van de gemeenteraden, van de agglomeratieraden en van de raden van de federaties van de gemeenten, van de leden van de Franse en Nederlandse Commissies voor Cultuur van de Brusselse agglomeratie, de leden van de Regering en de burgemeesters;

Hieronder wordt verstaan de personen die een politiek mandaat bekleden; 4° de werkende magistraten van de rechterlijke orde, de raadsheren- en de rechters-assesoren in handelszaken en in sociale zaken en de griffiers;5° de leden van de Raad van State, de assesoren van de afdeling wetgeving, de leden van het auditoraat, van het coördinatiebureau en van de griffie;de leden van het Rekenhof; de provinciegouverneurs, de arrondissementscommissarissen en de provinciale griffiers; de ambtenaren-generaal en de bestuursdirecteurs bij een ministerieel departement; 6° de bedienaars van een eredienst. Hieronder wordt verstaan : In het algemeen, alle personen die ingevolge een wijding bevoegd zijn actief deel te nemen aan de plechtigheden en de riten van een eredienst. Wat inzonderheid de bedienaren van de katholieke eredienst betreft, dienen als zodanig te worden beschouwd de personen die de hogere wijdingen hebben ontvangen (priesters, diakens, onderdiakens), ongeacht of zij tot de reguliere of de seculiere geestelijkheid behoren; in de protestantse eredienst, de licentiaten in de protestantse theologie die de predikantsinzegening hebben ontvangen; in de israëlische eredienst, de rabbijnen; in de anglicaanse eredienst, de personen die de hogere wijdingen hebben ontvangen, nl. de priesters en diakens (deacons), de imans van de erkende moskeeën dienen eveneens met de bedienaars van de eredienst te worden gelijkgesteld; 7° de militairen in actieve dienst.9. De personen die niet werden weggelaten van de voorbereidende lijst moeten ingeschreven worden op de gemeentelijke lijst in alfabetische volgorde en volgens een gemeentelijk rangnummer.Personen die niet hebben geantwoord of die een medisch attest bij hun kaart voegden, moeten worden opgenomen op de lijst. 10. De kaarten worden, in alfabetische volgorde, genummerd in het vak op de voorzijde gereserveerd voor de gemeentelijke lijst.Een genummerde kaart die de vermelding « niet geantwoord » draagt, wordt opgesteld voor diegenen die niet hebben geantwoord. Voor diegenen die een medisch attest opstuurden, wordt dit attest bij de kaart gevoegd. 11. De gemeentelijke lijst moet in twee exemplaren worden opgesteld aan de hand van de gerangschikte en genummerde kaarten volgens bijlage 5 van voornoemd besluit van 19 oktober 1972. In het arrondissement Brussel-Hoofdstad maakt de burgemeester twee lijsten (elk in twee exemplaren) op : - de ene omvat de namen van personen die, volgens hun verklaringen naar aanleiding van het onderzoek, in het Nederlands de debatten kunnen volgen of die die taal hebben gekozen; - de andere omvat de personen die, volgens hun verklaring naar aanleiding van het onderzoek, in het Frans de debatten kunnen volgen of die taal hebben gekozen.

In ditzelfde arrondissement wordt de kiezer die verklaart in staat te zijn de debatten in het Nederlands en het Frans te volgen, zonder aan te duiden welke taal hij verkiest, zowel op de Nederlandstalige als op de Franstalige gemeentelijke lijst ingeschreven.

In de gerechtelijke arrondissementen Verviers en Eupen maakt de burgemeester twee lijsten op (elk in twee exemplaren) : - de ene omvat de namen van de personen die, volgens hun verklaringen naar aanleiding van het onderzoek de debatten in het Frans kunnen volgen of die taal hebben gekozen; - de andere omvat de personen die, volgens hun verklaringen naar aanleiding van het onderzoek, de debatten in het Duits kunnen volgen of die taal hebben gekozen.

In deze zelfde arrondissementen wordt de kiezer die verklaart in staat te zijn de debatten in het Frans en in het Duits te volgen, zonder aan te duiden welke taal hij verkiest, zowel op de Franstalige als op de Duitstalige lijst ingeschreven. 12. De twee exemplaren van de lijst en de kaarten worden vóór 1 mei 2009, naargelang van het geval, aan de bestendige deputatie toegezonden of aan de Brusselse Hoofdstedelijke Regering.Alle kaarten, inclusief deze van de personen die werden weggelaten van de voorbereidende lijst op grond van artikel 224 van het Gerechtelijk Wetboek, moeten worden overgemaakt aan de bestendige deputatie.

II. Opmaken van de provinciale lijst van gezworenen 1. De bestendige deputatie rangschikt de kaarten van alle gemeenten van de provincie naar alfabetische volgorde. De Brusselse Hoofdstedelijke Regering maakt twee lijsten op : de ene met de Nederlandstalige gemeentelijke lijsten, de andere met de Franstalige gemeentelijke lijsten.

De bestendige deputatie van de provincieraad van Luik maakt twee provinciale lijsten van gezworenen op : de ene met de Franstalige gemeentelijke lijsten van de arrondissementen Verviers en Eupen en de gemeentelijke lijsten van de overige arrondissementen, de andere met de Duitstalige gemeentelijke lijsten van de arrondissementen van Verviers en Eupen. 2. In die orde worden de kaarten genummerd in het vak op de voorzijde gereserveerd voor de provinciale lijst.3. De provinciale lijst wordt opgesteld aan de hand van de gerangschikte en genummerde kaarten.De gegevens die op de gemeentelijke lijst zijn vermeld, worden erop overgenomen. 4. De gemeentelijke lijsten, de provinciale lijst, de kaarten en de eventuele bijhorende medische attesten worden vóór 1 juni 2009 gezonden aan de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg van de hoofdplaats van de provincie, met uitzondering van de provincie Limburg, waar de stukken aan de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg te Tongeren worden gezonden. Mevrouw/Mijnheer de Gouverneur, ik verzoek U gaarne van wat voorafgaat aan alle gemeentebesturen van uw provincie kennis te geven.

Brussel, 24 december 2008.

De Minister van Justitie, J. VANDEURZEN

Bijlage 1 Opmaak van de gemeentelijke lijst van gezworenen die kunnen worden aangewezen om in een Assisenhof te zetelen De Burgemeester brengt zijn medeburgers ter kennis dat hij, overeenkomstig de artikelen 218, 219 en 220 van het Gerechtelijk Wetboek, op ... januari 2009, te ... uur, in het gemeentehuis overgaat tot de loting van de kiezers die op de voorbereidende lijst van gezworenen worden ingeschreven.

Hij wordt bijgestaan door de volgende schepenen (hier de naam van twee schepenen vermelden).

De loting geschiedt in het openbaar.

De Burgemeester,

Bijlage 2 Mevrouw, Juffrouw, Mijnheer, Overeenkomstig de artikelen 217 tot 222 van het Gerechtelijk Wetboek is uw naam bij loting opgenomen in de voorbereidende lijst van gezworenen voor het Hof van Assisen.

Om u eventueel te kunnen inschrijven op de gemeentelijke lijst van gezworenen, verzoek ik u overeenkomstig artikel 223 van het Gerechtelijk Wetboek de achterzijde van bijgaande kaart zorgvuldig in te vullen en de voorzijde ervan te ondertekenen op de daartoe bestemde plaats (1).

De personen van wie de naam voorkomt op deze gemeentelijke lijst kunnen gedurende de vier volgende jaren worden opgeroepen om bij een Hof van Assisen als jurylid op te treden.

Deze kaart wordt binnen acht dagen door een personeelslid van het gemeentebestuur afgehaald.

Hoogachtend, Voor het College : de Secretaris, Het College van burgemeester en schepenen, _______ Nota (1) Voor de inwoners van « Brussel-Hoofdstad », van de randgemeenten en van de taalgrensgemeenten luidt de tekst : « verzoek ik u de achterzijde van een van de twee bijgevoegde kaarten nauwkeurig in te vullen.U maakt gebruik van de kaart die in de taal van uw keuze is gesteld. U wordt verzocht de voorzijde van deze kaart op de daartoe bestemde plaats te ondertekenen ».

Anlage 1 Erstellung der kommunalen Liste der Personen, die zum Amt eines Geschworenen beim Assisenhof berufen werden können Der Bürgermeister teilt seinen Mitbürgern mit, dass er gemäss den Artikelen 218, 219 und 220 des Gerichtsgesetzbuches, am ... Januar 2009, um ... Uhr, im Gemeindehaus die Wähler auslosen wird, die in die vorbereitende Geschworenenliste einzutragen sind.

Folgende Schöffen werden ihm bei dieser Auslosung beistehen (Name zweier Schöffen vermerken).

Die Auslosung wird öffentlich stattfinden.

Der Bürgermeister,

Anlage 2 Sehr geehrte Frau, Sehr geehrtes Fräulein, Sehr geehrter Herr, in Anwendung der Artikel 217 bis 222 des Gerichtsgesetzbuches wurde Ihr Name nach Auslosung in die vorbereitende Liste der Geschworenen beim Assisenhof eingetragen.

Damit ich Ihren Namen gegebenenfalls in die kommunale Geschworenenliste eintragen kann, bitte ich Sie gemäss Artikel 223 des Gerichtsgesetzbuches, die Rückseite der beigefügten Karte sorgfältig auszufüllen und sie auf der Vorderseite an der dafür vorgesehenen Stelle zu unterschreiben (1).

In der kommunalen Liste eingetragene Personen können im Laufe der nächsten vier Jahre zum Amt eines Geschworenen bei einem Assisenhof berufen werden.

Ein Mitglied unserer Verwaltung wird diese Karte in acht Tagen abholen.

Hochachtungsvoll i. A.des Kollegiums: Der Sekretär, Das Bürgermeister- und Schöffenkollegium, _______ Note (1) Für Einwohner der Region Brüssel-Hauptstadt, der Randgemeinden, der Sprachgrenzgemeinden, der Gemeinden des deutschen Sprachgebietes und der Malmedyer Gemeinden lautet der Text wie folgt: « ... die Rückseite einer der zwei beigefügten Karten sorgfältig auszufüllen. Sie können diejenige benutzen, die in der Sprache Ihrer Wahl gedruckt ist. Unterschreiben Sie diese Karte auf der Vorderseite an der dafür vorgesehenen Stelle. »